Centrum Rozwiązań Systemowych Wspólne Zarządzanie Przyrodą

Wspólne Zarządzanie Przyrodą

wzp.crs.org.pl

Projekt realizowany w okresie 1.04.2015 – 30.04.2016

Pobierz publikację z wynikami projektu

Pobierz informację o WZP

Projekt został zakończony!

Zapraszamy do zapoznania się z wynikami projektu -> pobierz publikację

Streszczenie meritum projektu:

Idea ochrony na obszarach Natura 2000 obejmuje, prócz działań stricte przyrodniczych, także aspekt społeczny, możliwość gospodarowania na obszarze chronionym i zrównoważony rozwój lokalny. Założenia te nie znajdują jednak wciąż wystarczającego odbicia w realnym zarządzaniu obszarami (przede wszystkim w procedurach i dokumentach formalnych). Dla każdego z obszarów przygotowuje się indywidualne plany zadań ochronnych (PZO), które powinny być tworzone przy udziale zespołów lokalnej współpracy. W praktyce, pogłębiona partycypacja i dialog pomiędzy interesariuszami jest najczęściej ograniczany do kilku spotkań zespołu. Teren działań projektu to obszary objęte programem Natura 2000 Dolinki Jurajskie wraz z okolicznymi terenami objętymi Parkiem Krajobrazowym Dolinki Krakowskie oraz rezerwatami. W wybranej okolicy istnieją różne, często sprzeczne interesy i wizje rozwoju – dotyczące m.in. rozwoju bazy turystycznej (w tym wspinaczkowej) czy zabudowy mieszkalnej – w których część jest sprzeczna z działaniami ochronnymi na obszarze Natura 2000 i w parku krajobrazowym.

Celem projektu było usprawnienie uczestnictwa lokalnych społeczności w zarządzaniu obszarem Natura 2000 Dolinki Jurajskie.

Cel ten został osiągnięty poprzez przeprowadzenie modelowego procesu dialogu z wykorzystaniem innowacyjnego narzędzia internetowego opartego o technikę mapowania partycypacyjnego (tzw. PP GIS). Umożliwiło to licznej (ok. 800 os.) i różnorodnej grupie interesariuszy na wyrażenie swoich preferencji i potrzeb odnośnie wykorzystania przestrzeni. Realizacja projektu wzmocniła pozycję mieszkańców w procesie zarządzania obszarem, co jest ich realną potrzebą, a także pogłębiła dialog interesariuszy i zapewniła diagnozę społecznego postrzegania obszaru chronionego. Najważniejszym działaniem projektu było mapowanie partycypacyjne realizowane przez mieszkańców i inne osoby korzystające z walorów dolinek samodzielnie lub w kontakcie z uczniami-wolontariuszami, którzy wcześniej zostali przeszkoleni nt. walorów przyrodniczych swoich okolic oraz prowadzenia badań ankietowych. Mapowanie umożliwiała opracowana aplikacja online, a analiza wyników była pogłębiona również dzięki informacjom pozyskanym podczas warsztatów mapowania w gminach.

Uczestnicy

Udział uczniów w projekcie okazał się dużą wartością dodaną dzięki dotarciu przez nich do tak wielu mieszkańców i dyskusji na temat zarządzania przyrodą. Wyzwaniem jest teraz wykorzystanie tych danych przez samorządy lokalne. Zastosowane mapowanie pozwoliło na zebranie ciekawych i nowych informacji o terenie, które mogą ostać wykorzystane w bieżących działaniach instytucji (np. LP, RDOŚ), czy samorządów.

Partner projektu – Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie – był zaangażowany w konsultacje i spotkania na każdym etapie projektu i dzięki temu zapewni wykorzystanie efektów projektu w partycypacyjnym ustalaniu planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000, w szczególności obszaru Dolinki Jurajskie PLH120005.

Ponadto, Stowarzyszenie Centrum Rozwiązań Systemowych poszerzyło zakres metod, które wykorzystuje do promocji udziału społecznego w zarządzaniu obszarami chronionymi. Nawiązano kontakt z nowymi interesariuszami z obszaru Dolinek Jurajskich. A także projekt przysłużył się rozwojowi narzędzi promocji internetowej Stowarzyszenia.

Projekt był realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.

Kierownik projektu:

Dr inż. Anna Dubel
anna.dubel@crs.org.pl
tel.: 603 925 917

Partnerzy:

Centrum Rozwiązań Systemowych
Lider projektu, odpowiedzialny jest za realizację i zarządzanie projektem, organizowanie i prowadzenie spotkań i szkoleń, mapowanie on-line przez respondentów i wolontariuszy, a także analizę danych, opracowanie wyników i ich rozpowszechnianie.

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie
Partner projektu, zaangażowana jest w konsultacje i spotkania na każdym etapie projektu oraz zapewni wykorzystanie efektów projektu w partycypacyjnym ustalaniu planów zadań ochronnych.

Harmonogram realizacji projektu

Działanie	Kiedy
Identyfikacja kluczowych interesariuszy i spotkania z nimi w celu przedstawienia założeń i celów projektu, zebranie opinii i informacji zwrotnej od respondentów, pozyskanie ich do współpracy	kwiecień – lipiec 2015
Warsztaty mapowania w gminach: Zabierzów, Krzeszowice, Jerzmanowice – Przeginia, Wielka Wieś	listopad-grudzień 2015
Opracowanie aplikacji do mapowania online	lipiec – listopad 2015
Pilotaż aplikacji	listopad 2015
Szkolenia dla wolontariuszy w gminach: Zabierzów, Krzeszowice, Jerzmanowice – Przeginia, Wielka Wieś	grudzień 2015
Mapowanie on-line, praca wolontariuszy w terenie – zbieranie danych na tabletach	grudzień-luty 2015
Analiza danych mapowania	marzec 2016
Publikacja nt. partycypacji w zarządzaniu przyrodą wraz z wynikami projektu	marzec – kwiecień 2016
Spotkanie zamykające projekt, dyskusja na temat uzyskanych wyników i możliwości ich dalszego wykorzystania przy pracach nad planami zadań ochronnych	kwiecień 2016

Planowane rezultaty projektu

Rezultaty jakościowe:

(1) Zwiększenie udziału mieszkańców, różnych grup interesariuszy, w tym instytucji i organizacji w zarządzaniu obszarem Natura 2000 Dolinki Jurajskie przez zapewnienie narzędzia do prowadzenia konsultacji społecznych i zarządzania obszarem chronionym.

(2) Wzmocnienie sprawczości społeczności lokalnej okolic Dolinek Jurajskich, wzrost poczucia bycia uczestnikiem dialogu nt. zarządzania obszarami chronionymi i przestrzenią okolicy miejsca zamieszkania.

(3) Pogłębienie dialogu stron reprezentujących różne interesy, zawiązanie nieformalnej grupy promującej dialog nt. obszarów chronionych, mającej potencjał przekształcenia się w lokalny zespół współpracy w podczas przygotowywania PZO.

(4) Przestrzenna diagnoza społecznego postrzegania obszaru chronionego i okolic.

(5) Wpracowanie modelowego i kompleksowego procesu dialogu z mieszkańcami i innymi interesariuszami na temat wykorzystania przestrzeni i godzenia interesów społeczności lokalnych i ochrony przyrody. Model będzie mógł być replikowany przez inne gminy położone na terenach lub w pobliżu terenów chronionych w Polsce.

(6) Pogłębienie współpracy z RDOŚ w Krakowie i partnerstw z jednostkami samorządowymi i naukowymi, które w przyszłości będą mogły zaowocować kolejnymi wspólnymi działaniami.

Jakościowe rezultaty projektu zostaną ocenione przez partnera projektu (RDOŚ) oraz przedstawicieli instytucji i organizacji związanych z ochroną przyrody Dolinek Jurajskich w trakcie spotkania podsumowującego projekt, a opinie w razie potrzeby zostaną uzupełnione ankietami on-line (zebranych zostanie łącznie co najmniej 20 ocen).

CRS działając na rzecz dialogu i poprawy zarządzania na obszarach Natura 2000 będzie promować użycie narzędzia na innych obszarach.

Rezultaty ilościowe:

W ramach projektu zostaną opracowane i wytworzone:

(1) Aplikacja internetowa – geoankieta dla obszaru Dol. Jurajskich z zaznaczonymi przez respondentów miejscami z potencjałem, a także z miejscami konfliktowymi, wymagającymi szczególnej uwagi i pogłębionego dialogu interesariuszy. Geoankietę wypełni min. 400 osób,

(2) 1 mapa miejsc z potencjałem (przyrodniczym, turystycznym, związanym ze wspinaczką itp.) oraz miejsc konfliktowych, wymagających szczególnej uwagi i pogłębionego dialogu interesariuszy.

(3) Wyszkolenie min. 60 wolontariuszy, z których min. 40 os. zbierze dane od min. 400 respondentów,

(4) Opis projektu na stronach www 4 gmin – min. 1000 odwiedzin unikalnych użytkowników,

(5) Publikacja w formie papierowej (250 szt.) i w formie elektronicznej (250 pobrań ze strony) opisująca możliwości mapowania partycypacyjnego w zarządzaniu obszarami chronionymi i wyniki niniejszego projektu, w tym broszura informacyjna (1000 szt., 100 pobrań ze strony).

(6) Odbędzie się 21 spotkań (po 4 przygotowawcze z różnymi interesariuszami w każdej gminie, 4 warsztaty, 1 spotk. zamykające dla wszystkich gmin wspólnie). Łącznie weźmie w nich udział min. 250 osób.

Aktualności

Publikacja podsumowująca projekt „Wspólne Zarządzanie Przyrodą – partycypacyjne mapowanie terenów chronionych”

24 maja, 2016

30 kwietnia zakończono realizację projektu „Wspólne Zarządzanie Przyrodą – partycypacyjne mapowanie terenów chronionych”....