Zrównoważony system żywnościowy? Wspólnie badamy, analizujemy i projektujemy! 

6 maja 2025 r. odbyło się drugie spotkanie warsztatowe w ramach projektu Foodmission, realizowanego przez Centrum Rozwiązań Systemowych we współpracy z partnerami z całej Europy. Celem projektu jest tworzenie interaktywnej platformy, która – bazując na danych obywatelskich – wesprze podejmowanie świadomych, zdrowych i zrównoważonych wyborów żywieniowych. 

W trakcie spotkania skupiliśmy się na trzech kluczowych zagadnieniach: 

1. Zidentyfikowaniu kluczowych interesariuszy w systemie żywnościowym i ocenie ich wpływu oraz zaangażowania. 

2. Zrozumieniu potencjału nauki obywatelskiej w procesie transformacji systemu. 

3. Wypracowaniu ram współpracy w zakresie zbierania i udostępniania danych – z poszanowaniem prywatności i zasad etycznych. 

Co udało nam się przedyskutować i jakie sformułowaliśmy wnioski? 

Mapowanie interesariuszy 

Uczestnicy zidentyfikowali różnorodnych aktorów systemu żywnościowego – od producentów, przez samorządy, organizacje społeczne, aż po konsumentów. 
 

Wnioski: 

• Silna pozycja sektora komercyjnego i instytucji publicznych. 
• Niedoreprezentowanie głosu obywateli i lokalnych inicjatyw
• Potrzeba lepszej komunikacji między grupami i integracji perspektyw oddolnych. 

Macierz wpływu i zainteresowania 

W kolejnym kroku uczestnicy osadzili interesariuszy w macierzy wpływu i zainteresowania, wyróżniając cztery główne grupy aktorów:  

1.  Silni sprzymierzeńcy (np. organizacje proekologiczne, mające duży wpływ na systemy żywnościowe i bardzo zaangażowane w działania na ich rzecz) – warto ich angażować we współpracę jako liderów zmiany.  
2. Wpływowi, ale mało zainteresowani tematem zrównoważonych systemów żywnościowych (np. media, duże sieci handlowe) – pracując z nimi, należy sięgać po język korzyści (np. przedstawiać interesujące partnerstwa, uświadamiać im wagę pozyskania nowych, świadomych klientów).  
3. Zainteresowani, ale z ograniczonym wpływem (np. konsumenci, organizacje sąsiedzkie) – wymagają wsparcia i dostępu do informacji.  
4. Obojętni i mało wpływowi – należy ich monitorować, by uchwycić moment potencjalnej aktywizacji. 

Jeśli macie pytania, wątpliwości lub komentarze do ćwiczeń z mapowania i kategoryzowania interesariuszy, podzielcie się nimi pod adresem: aleksandra.solinska@systemssolutions.org 

Nauka obywatelska jako sposób demokratyzacji wiedzy 

Druga część warsztatu poświęcona była tematowi nauki obywatelskiej jako narzędzia wspierającego transformację w kierunku zrównoważonych systemów żywnościowych poprzez zaangażowanie obywateli – aktywnych uczestników i sprawczych twórców zmiany. 

W tej części spotkania skupiliśmy się na przedstawieniu: 

• korzyści płynących ze współtworzenia ogólnodostępnych baz danych, 

• zasad FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable), 

• RODO i etyki danych – kluczowych dla projektowania odpowiedzialnej platformy. 

Uczestnicy podkreślali, że: 

• zaufanie i przejrzystość to podstawa udziału w projektach opartych na danych obywatelskich, 

• niezbędne są jasne komunikaty dotyczące celu, odbiorców i sposobu przetwarzania danych. 

Przejdźmy do działania! 

Z uwagi na ograniczony czas, nie wszyscy uczestnicy podzielili się z nami swoimi uwagami na temat gromadzenia i zarządzania danymi osobowymi. Wasz wkład jest dla nas niezwykle istotny, bo to właśnie Wy – współtwórcy i przyszli użytkownicy platformy Foodmission – napędzacie jej działanie. Dlatego prosimy, abyś poświęcił/a 10 minut na odpowiedzenie na kilka pytań. 

Pytania dotyczą m.in.: 

• komfortu w dzieleniu się danymi, 

• oczekiwań względem platformy, 

• obaw związanych z ochroną prywatności. 

Przejdź do ćwiczenia  

Twoja opinia ma znaczenie! 

Na koniec prosimy również o wypełnienie krótkiej ankiety ewaluacyjnej: 
📋 WYPEŁNIJ ANKIETĘ 

Dziękujemy wszystkim uczestnikom za obecność, refleksje i aktywny wkład. 
Kolejne spotkanie T-Lab już w czerwcu – szczegóły wkrótce, ale już dziś możesz zarezerwować miejsce na warsztacie: LINK 

#FOODMISSION #SustainableDiets #FoodSystemChange #CitizenScience #GamifiedEngagement #JoinTheMission