Zrównoważona Gospodarka Wodno-Ściekowa w Dziewinie

Projekt „Zrównoważona Gospodarka Wodno-Ściekowa w Dziewinie” został zainspirowany realnym problemem 150-osobowej wioski znajdującej się w powiecie lubińskim. Podobnie jak większość terenów wiejskich w Polsce, Dziewin nie posiada kanalizacji, a plany jej budowy – ze względów finansowych – oddalone są przynajmniej o 10 lat. Sytuacja ta wpływa negatywnie na komfort życia mieszkańców, zagraża środowisku i obniża walory turystyczne tego rejonu. Nie brakuje tam bowiem bogactw przyrodniczych, których centrum jest starorzecze Odry z unikatowymi w Polsce lasami łęgowymi (potencjalny obszar NATURA 2000). Atutem wioski jest również wyjątkowa aktywność jej społeczności, działającej w Partnerstwie Doliny Środkowej Odry, organizującej plenery malarskie i rzeźbiarskie oraz okolicznościowe festyny (m.in. sierpniowe Dni Dziewina). Wszystkie te elementy sprawiają, iż organizacja kursu właśnie w wiosce Dziewin, pada na podatny grunt i daje szansę wypracowania konkretnej wartości środowiskowej.

Projekt podzielony jest na część edukacyjno-projektową, w ramach której przeprowadzone zostały 2 warsztaty w 2006 roku; oraz część inwestycyjną, podczas której zostanie wybudowana oczyszczalnia ścieków (hydrobotaniczna) spełniająca oczekiwania mieszkańców. Prawdopodobna data rozpoczęcia prac to 2008 rok.

Opis projektu

Mottem projektu jest stworzenie modelowego partnerstwa (mieszkańców, studentów, samorządowców, przedsiębiorców, specjalistów z zewnątrz) będącego w stanie, wspólnymi siłami, opracować rozwiązanie problemu gospodarki ściekowej w Dziewinie. W większości prac- zarówno przygotowawczych jak i wykonawczych czynny udział brać będą mieszkańcy wioski, co wypracowanej wartości zapewnić ma charakter decyzji zrównoważonej.

Pierwotnie, projekt ZGWŚ zakładał przeprowadzenia kursu specjalistycznego z zakresu inżynierii ekologicznej zakończonego budową małej przydomowej oczyszczalni hydrobotanicznej. W trakcie trwania działań, w obliczu ogromnej aktywności lokalnej społeczności oraz poparcia ze strony Gminy Ścinawa projekt znacząco rozwinął się. W chwili obecnej planowana jest szeroko zakrojona kontynuacja części edukacyjnej, a wszystkie zaangażowane strony wyraziły chęć pomocy w rozwiązaniu problemu gospodarki ściekowej w Dziewinie, w sposób całościowy. Zaproponowano zrealizowanie dużego obiektu, który zaspokajałby potrzeby całej wsi. Proces ten będzie unikatowy na skalę całego kraju, głównie dzięki aktywnemu uczestnictwu mieszkańców.
W projekcie bezpośrednio uczestniczyło 12 studentów różnych specjalności oraz grupa aktywnych mieszkańców Dziewina. W poszczególne części zaangażowana jest społeczność wioski.

Rezultaty

Pierwszy warsztat (kwiecień 2006 r.) pozwolił na nawiązanie kontaktu wszystkich zainteresowanych. Przeprowadzono serię wykładów pokazujących sposób działania technologii hydrobotanicznej, przeanalizowano wszystkie zaproponowane rozwiązania. Odbyła się także debata, podczas której studenci prezentowali efekty dwudniowej pracy, a przedstawiciele Urzędu Miasta i Gminy precyzowali informacje (w spotkaniu uczestniczyła burmistrz Ścinawy Stanisława Lewandowska). Wynikiem debaty było wyrażenie zdecydowanego poparcia UMiG Ścinawa, dla realizacji inwestycji z zastosowaniem technologii hydrobotanicznej. Zobowiązania dotyczyły pomocy merytorycznej jak i finansowej w realizacji przedsięwzięcia. Fakt tak zdecydowanego zaangażowania w działania Stowarzyszenia CRS, pozwolił na rozszerzenie planowanego zakresu projektu. Z pierwotnie branej pod uwagę realizacji jednej przydomowej oczyszczalni (obiektu wzorca), obecnie planowane jest wybudowanie obiektu rozwiązującego problem ścieków w całym Dziewinie.

Drugi warsztat (wrzesień 2006 r.) wzmocnił zawiązane partnerstwo, a także przygotował koncepcję oczyszczalni hydrobotanicznej dla Dziewnia (wybrano miejsce inwestycji, określono jej wielkość, oszacowano wymagania techniczne). Ważnym efektem drugich warsztatów było przygotowanie solidnych podstaw do kontynuacji projektu. Udana współpraca wszystkich zaangażowanych stron oraz określenie planu działań na kolejny rok (m.in. zajęcie się stroną prawną inwestycji oraz technicznymi warunkami jej realizacji) to główna wartość dodana uzyskana podczas tej części projektu.

Efektem projektu jest także wydawnictwo szkoleniowe na temat procesu partycypacji („Partycypacyjne planowanie gospodarki wodno-ściekowej w Dziewinie”) oraz film edukacyjny o procesie zawiązywania się partnerstwa wokół realnego problemu („Jak budowano oczyszczalnię hydrobotaniczną w Dziewinie”).

Organizatorzy

Centrum Rozwiązań Systemowych
Do realizacji zadania zaproszono specjalistów o wysokich kwalifikacjach: dr inż. Tomasza Bergiera, mgr Karolinę Maliszewską, mgr Andrzeja Ruszlewicza. W drugiej debacie (wrzesień 2006 r.) uczestniczył dr Jan Sendzimir.

Sponsorzy

  • The Sendzimir Foundation
  • Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu- oddział w Legnicy
  • Urząd Miasta i Gminy Ścinawa

Współpraca

  • Fundacja Ekologiczna „Zielona Akcja”
  • Urząd Miasta i Gminy Ścinawa
  • Rada Sołecka Dziewina

Data realizacji

  • 21-23 kwietnia 2006 roku- warsztaty edukacyjne
  • 22-24 września 2006 roku- warsztaty projektowe
  • 2008 rok realizacja obiektu

Warto zobaczyć

www.oczyszczalnieogrodowe.pl

Kontakt:

Jakub Damurski, Centrum Rozwiązań Systemowych
Koordynator projektu „Zrównoważona Gospodarka Wodno-Ściekowa w Dziewinie”
jakub.damurski{at}crs.org.pl