Politycy i stratedzy unijni jak również naukowcy dostrzegają olbrzymi potencjał w istniejących wynikach badań naukowych, dla rozwoju skutecznej i harmonijnej polityki na poziomie unijnym, krajowym i regionalnym. Niestety potencjał ten jest na razie wykorzystany tylko w niewielkim stopniu. Głównym celem projektu PSI-connect jest zmniejszenie luki pomiędzy nauką a polityką (ang. policy) i przyczynianie się w ten sposób do zrównoważonego rozwoju. Będzie to realizowane poprzez zwiększenie efektywności współpracy pomiędzy twórcami polityk i strategii a społecznościami naukowymi w kontekście zmian klimatycznych oraz ich wpływu na zarządzanie zasobami wodnymi.

Zmiany klimatyczne stanowią wielkie wyzwanie zarówno dla zarządzających zasobami wodnymi jak i dla tworzących polityki i strategie. Biorąc pod uwagę długoterminową perspektywę zarządzania zasobami wodnymi, pojawia się potrzeba natychmiastowych działań zmierzających do redukcji zagrożeń spowodowanych zmianami w trendach hydrometeorologicznych oraz ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Jednocześnie wiele z przewidywanych zmian klimatycznych obarczonych jest znaczną niepewnością, co wymaga zwiększonej wymiany informacji i współpracy na wszystkich poziomach. Szczególną wagę ma poprawa dostępu do najnowszych badań na temat zmian klimatu z uwzględnieniem wpływu na zasoby wodne. Potrzebne są nowe podejścia i narzędzia, które umożliwią bardziej efektywny dialog i współpracę pomiędzy tymi grupami umożliwiający powstanie lepszych strategii i struktur zarządzania.

Cele projektu

• rozwinięcie, specyficznych dla obszaru projektu, instrumentów zarządzania i udostępniania wiedzy;
• ocena użyteczności oraz efektywności tych instrumentów dla dialogu nauki i polityki. W ocenie tej zostaną uwzględnione specyficzne konteksty zarządzania zasobami wodnymi oraz wpływ zmian klimatycznych na usługi ekosystemów wodnych;
• ewaluacja efektywności udoskonalonych narzędzi udostępniania wiedzy oraz identyfikacja kluczowych czynników wpływających na skuteczne ich zastosowania.
• rozpropagowanie wyników projektu w ważnych dla tematyki wodnej środowiskach polityków i naukowców;
• utworzenie ‘grup zarządzania i udostępniania wiedzy’, przeprowadzenie szkół letnich oraz konferencji z tematyki projektu.

Metodologia projektu

W ostatnich latach sporo wysiłku zostało włożone w projektowanie narzędzi zarządzania i udostępniania wiedzy po to, aby podnieść jakość interakcji nauki I polityki, aby wspierać wspólne uczenie się, aby zwiększyć wykorzystanie istniejącej wiedzy. W ramach projektu PSI-connect, w wybranych studiach przypadków (ang. case studies) będą przeprowadzone eksperymenty z następującymi narzędziami zarządzania i udostępniania wiedzy:

Społeczności Praktyków

Społeczność praktyków jest siecią ludzi dzielących wspólne zainteresowania pewnym specyficznym obszarem wiedzy lub kompetencji lub obszarem problemowym, chętnych do wspólnego uczenia i dzielenia się wiedzą. Niektóre społeczności są małe i zlokalizowane przestrzennie, podczas gdy inne są rozrzuconymi geograficznie społecznościami wirtualnymi, które komunikują się głownie przez Internet.

Grupowe tworzenie modeli

Efektywne podejmowanie decyzji w złożonych systemach, wymaga od nas poszerzenia zakresu dokonywanych analiz używając narzędzi systemowych do budowy mostów pomiędzy poszczególnymi dyscyplinami. Różne metodologie myślenia systemowego dostarczają łatwo dostępnych, graficznych narzędzi do opisywanie, testowania i komunikowania naszego zrozumienia jak struktura systemu wpływa na jego zachowanie. Umożliwia to rozwijanie wzajemnego zrozumienia pomiędzy interesariuszami, którzy reprezentują bardzo często odmienne założenia i kultury, od polityki poprzez naukę, do biznesu i lokalnych społeczności. Dekady doświadczeń grupowego tworzenia modeli zbudowały podstawy do skutecznej diagnozy, formułowanie strategii i polityk oraz skoordynowanej implementacji rozwiązań złożonych problemów.

Gry symulacyjne oraz symulacje uczestniczące

Gry symulacyjne pozwalają eksplorować dynamiczne konsekwencje naszych założeń, strategii i decyzji, w celu projektowania bardziej efektywnych polityk i struktur organizacyjnych. Środowiska gier symulacyjnych stwarzają otwarte, ewoluujące sytuacje z wieloma oddziaływującymi ze sobą zmiennymi. Uczestnicy wcielają się w różne role powiązane z istotnymi zagadnieniami, problemami lub zagrożeniami w pewnym obszarze i doświadczają konsekwencji swoich decyzji. Gry symulacyjne, poprzez kompresję czasu i przestrzeni, umożliwiają jaśniejsze zrozumienie złożonych problemów społeczno-środowiskowych. Rozwijają również użyteczne umiejętności współpracy i komunikacji niezbędne do rozwiązywania złożonych problemów zrównoważonego rozwoju.

Planowanie scenariuszowe

Planowanie scenariuszowe ma na celu eksplorację alternatywnych ścieżek rozwoju sytuacji. Nie chodzi tu o prostą ekstrapolację obecnych trendów, ale raczej próbę wyobrażenia często radykalnie odmiennych wariantów rozwoju wydarzeń. Umożliwia to ocenę zasadności i solidności różnych strategii oraz ich przydatności w szybko zmieniającym się otoczeniu. Scenariusze tworzą alternatywne światy, które być może nigdy się nie ziszczą. Tym niemniej ich analiza pozwala się lepiej przygotować na zagrożenia i szoki, które może przynieść przyszłość.

Oczekiwane rezultaty oraz efekty projektu

• wypracowanie wglądu w problem luki pomiędzy badaniami naukowymi i polityką w kontekście zarządzania zasobami wodnymi i zmian klimatycznych;
• dostarczenie opisów różnych typów narzędzi udostępniania wiedzy oraz warunków ich skutecznego zastosowania;
• dostarczenie udokumentowanych przykładów praktycznych zastosowań różnych narzędzi zarządzania i udostępniania wiedzy w konkretnych sytuacjach o charakterze strategicznym;
• zapoznanie aktorów ze sfer polityki, zarządzania oraz nauki z narzędziami zarządzania i udostępniania wiedzy poprzez studia przypadku;
• zainicjowanie forów sektorowych oraz tematycznych dla wymiany informacji oraz dyskusji.

Znaczenie projektu dla rozwoju priorytetowych dziedzin nauki w Polsce

Projekt PSI-connect wpisuje się w obszar modelowania i zarządzania wiedzą, będący jednym z priorytetowych kierunków badawczych w Polsce. Jest to projekt multidyscyplinarny oraz transdyscyplinarny, w obszarze zagadnień zrównoważonego rozwoju przyczyniający się do lepszego zrozumienia wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi. Rozwijane w projekcie narzędzia zarządzania i udostępnienia wiedzy są kluczowe dla unowocześnienia polskiej gospodarki i podniesienia jej innowacyjności i konkurencyjności.

Pomimo tego że studia przypadku nie będą obejmowały Polski, wyniki badań projektu z pewnością będą mogły zostać praktycznie wykorzystane w kraju. Centrum Rozwiązań Systemowych prowadzi w Polsce intensywną współpracę zarówno z placówkami naukowymi jak i administracyjnymi w tematyce zrównoważonego rozwoju, a w szczególności zarządzania zasobami wodnymi.

Sponsorzy

PSI-connect jest współfinansowany z 7 Programu Ramowego Unii Europejskiej.